Türkiye, doğal afetlerle sık sık karşılaşan bir ülke olarak, depremlerin bireyler üzerindeki ruhsal etkilerini ciddiye almayı gerektiriyor. Türkiye’nin farklı bölgelerinde yaşanan depremler, yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik yaralar da açmaktadır. Uzmanlar, depremin getirdiği travmanın yönetilmesi gerektiğini vurgularken, bu süreçte nasıl başa çıkılabileceğine dair bazı öneriler sunuyorlar.
Depremler, insanların yaşamında derin bir travma yaratabilir. Korku, kaygı, belirsizlik gibi duyguların yanı sıra, kaybedilen hayatlar ve yerle bir olan evler, bireylerin ruh hallerini olumsuz anlamda etkiler. Uzmanlar, bu tür durumların 'doğal afet sonrası stres tepkisi' ya da 'travma sonrası stres bozukluğu' (TSSB) olarak adlandırılabileceğini belirtiyor. Bu tepkiler kişiden kişiye değişse de, en yaygın belirtiler arasında uykusuzluk, panik atak, sürekli kaygı hali ve izolasyon yer alıyor. Depremin oluşturduğu ayrı bir kaygı da, geleceğe dair belirsizliklerle birlikte kişilerin sosyal yaşamlarını etkiliyor olmasıdır.
Depremin ruh sağlığı üzerindeki etkilerini hafifletmek için Uzman Psikolog Dr. Ahmet Yıldız, çeşitli önerilerde bulunuyor. İşte depremin psikolojik etkileriyle başa çıkabilmeniz için dikkate almanız gereken 7 önemli öneri:
1. Duygularınızı Tanıyın ve Kabullenin: Deprem sonrası yaşadığınız korku, kaybetme hissi veya huzursuzluk gibi duygular tamamen normaldir. Bu duyguları bastırmak yerine tanıyın ve kabullenin. Kendinize karşı nazik olun ve hislerinizi ifade edin.
2. Destek Alın: Yaşadığınız travma ile başa çıkmak için işinin ehli bir uzmandan destek almak önemlidir. Aile üyeleriniz veya arkadaşlarınızla duygularınızı paylaşın, yalnız olmadığınızı hissetmek moral bulmanızı sağlayabilir.
3. Günlük Rutinlerinizi Koruyun: Deprem sonrası, normal yaşantınıza dönmek zor olsa da, günlük rutinlerinizi korumak ruh halinizi dengeleyebilir. Beslenme düzeninizi, uyku saatlerinizi ve hobilerinizi sürdürmeye çalışın.
4. Fiziksel Aktiviteyi İhmal Etmeyin: Egzersiz yapmak, stres seviyenizi düşürmeye yardımcı olur. Yürüyüşe çıkmak, yoga yapmak veya basit egzersizlerle vücudunuzu hareket ettirmeye çalışın. Fiziksel iyi hal, psikolojik iyi haliniz üzerinde de olumlu etki yaratır.
5. Medyadan Uzak Durun: Deprem sonrası görüntüler ve haberler, sündükçe arttıran kaygı ve endişe yaratabilir. Medya maruziyetinizi sınırlandırarak zihninizi dinlendirmeye çalışın.
6. Pozitif Düşünmeye Çalışın: Olumsuz düşünceler, ruh halinize zarar verebilir. Güzel hatıralarınızı hatırlayın ve olumlu şeylerle ilgilenin. Hayatta kalmanın ve yeniden başlayabilmenin verdiği güç üzerine odaklanmak, ruhsal olarak iyileşmenize yardımcı olabilir.
7. Derin Nefes Alın: Rahatlamak ve stres seviyenizi düşürmek için derin nefes almayı deneyin. Nefes egzersizleri yapmak, zihinsel sakinliğinizi artırabilir.
Son olarak, her bireyin bu tür zorlu süreçlerle başa çıkma tarzı farklılık gösterir. Kendinize zaman tanıyın, iyileşme sürecinde acele etmeyin. Unutmayın ki ruh sağlığınız, yaşam kalitenizi etkileyen en önemli unsurlardan biridir. İhtiyaç duyduğunuzda, profesyonel bir destek almaktan çekinmeyin. Unutulmaz bir travma olan depremin izlerini zamanla silse de, bu süreçte kendinize iyi bakarak, ruh sağlığınıza olan yatırımlarınızı unutmayın.